بررسی ژنتیکی مقاومت به بیماری زنگ قهوه ای در تعدادی از لاین های پیشرفته گندم در مرحله گیاهچه ای

بیماری زنگ قهوه ای (Brown rust or Leaf rust) که توسط قارچ Puccinia recondita f. sp. tritici ایجاد می شود، یکی از بیماریهای مهم گندم است که در سراسر جهان شیوع دارد. به منظور تعیین نحوه توارث مقاومت به زنگ قهوه ای در تعدادی از لاین های پیشرفته گندم، یک تلاقی دیالل یک طرفه بین لاین های N-75-1، N-75-8، N-75-11، N-75-13، N-75-15، N-75-20 و رقم حساس بولانی انجام شد. والدین و F1ها در مرحله گیاهچه ای در گلخانه با یک پاتوتیپ (Pathotype) زنگ قهوه ای مایه زنی شدند. صفت دوره کمون (تعداد روز از زمان مایه زنی تا ظهور اولین پوستول) و تیپ آلودگی 12-9 روز بعد از زمان مایه زنی یادداشت برداری گردید. برای تجزیه و تحلیل از دو روش گریفینگ و جینکز و هیمن استفاده شد. قابلیت ترکیب پذیری عمومی (GCA) و خصوصی (SCA) هر دو صفت فوق از نظر آماری معنی دار شدند. وراثت پذیری عمومی و خصوصی برای صفت دوره کمون به ترتیب 55 و 92 درصد و برای تیپ آلودگی به ترتیب 58 و 94 درصد برآورد گردید. نتایج نشان داد که والد N-75-8 دارای ژن های مغلوب بیشتری برای افزایش دوره کمون و کاهش تیپ آلودگی می باشد.